Pisarstwo to pasja, ale także zawód. Tymczasem od lat w Polsce trwa debata, czy pisarze rzeczywiście zarabiają adekwatnie do wkładu pracy, który poświęcają na tworzenie książek. Ostatnia głośna sprawa Joanny Kuciel-Frydryszak, autorki bestsellera “Chłopek”, ponownie rozgrzała dyskusję o tym, jak powinno wyglądać wynagrodzenie twórców literatury.
Czy pisarstwo to tylko pasja, czy też zawód?
Wielu ludzi wciąż postrzega pisanie książek jako hobby, nie jako pełnoprawną pracę. Tymczasem stworzenie książki wymaga nie tylko talentu, ale też ogromnej ilości czasu, pracy badawczej i redakcyjnej. Pisarz poświęca miesiące, a czasem lata, na stworzenie dzieła, które następnie generuje zyski dla wydawnictwa. Czy w takim razie autorzy nie powinni mieć prawa do uczciwego wynagrodzenia za swoją twórczość?
Sukces nie zawsze idzie w parze z zarobkami
Przykład książki “Chłopek” pokazuje, jak niewspółmierne mogą być zarobki pisarzy w stosunku do sukcesu ich książek. Sprzedano pół miliona egzemplarzy, co oznacza ogromne przychody dla wydawnictwa, a mimo to autorka musiała sięgnąć po prawo autorskie, by domagać się wyższej stawki.
Nie jest to odosobniony przypadek. W Polsce pisarze często podpisują umowy z niskimi zaliczkami i minimalnym procentem od sprzedaży, podczas gdy w innych krajach normą są renegocjacje stawek po sukcesie książki.
Przeczytaj więcej o sprawie Joanny Kuciel-Frydryszak
Wsparcie dla pisarzy to inwestycja, nie koszt
Wydawnictwa powinny traktować twórców nie jako “dostawców treści”, ale jako partnerów. Pisarz, który może skupić się na pracy twórczej, dostarcza kolejne wartościowe książki. To prosta zależność – im bardziej pisarz jest doceniony finansowo, tym więcej może pisać, a tym samym wydawnictwo zarabia więcej.
Wspieranie autorów ma także szerszy wymiar kulturowy. Twórcy literatury kształtują naszą świadomość, poruszają ważne tematy społeczne i historyczne. Jeśli nie będą otrzymywać godnych wynagrodzeń, coraz mniej osób zdecyduje się na pełnoetatową karierę pisarską.
Pisarstwo a kobieca perspektywa
Obecna sytuacja na rynku wydawniczym to także temat, który wpisuje się w szerszą dyskusję o pozycji kobiet w branży artystycznej. Pisarstwo to jedna z tych dziedzin, gdzie kobiety mają głos, ale czy rzeczywiście są wynagradzane sprawiedliwie? Wiadomo, że w wielu branżach artystycznych kobiety wciąż zarabiają mniej niż mężczyźni, a ich praca bywa niedoceniana. Może czas na zmianę tego schematu?
Nowe podejście do literatury – co możemy zrobić?
Aby sytuacja pisarzy się poprawiła, warto mówić głośno o ich prawach. Czytelnicy mogą wspierać swoich ulubionych autorów poprzez kupowanie ich książek, komentowanie ich twórczości oraz dzielenie się informacjami o wartości ich pracy. To właśnie społeczność czytelników może pomóc w zmianie podejścia wydawnictw do wynagradzania twórców.
Podsumowanie
Pisarstwo to ciężka praca, a nie romantyczna wizja samotnego artysty przy świecy. Pisarz, który nie martwi się o swoje finanse, może w pełni poświęcić się tworzeniu kolejnych opowieści. A przecież właśnie tego oczekujemy jako czytelnicy – książek, które nas poruszą, zainspirują i pozostaną w naszej pamięci na długo. Może więc warto, by wydawnictwa zaczęły traktować pisarzy jak prawdziwych partnerów biznesowych?
Na mój Wattpad regularnie wpadają kolejne rozdziały mojej powieści Niewidzialne Sieci, więc zapraszam do czytania!
Więcej tematów o mojej książce znajdziesz tutaj: Moje książki
Leave a Reply